Ogólny

Słów kilka o witaminkach

Chcesz się rozsądnie odżywiać? Być piękny i młody oraz mieć zdrowe włosy i paznokcie? Cieszyć się dobrym zdrowiem i omijać choroby szerokim łukiem? Spożywaj odpowiednią ilość witamin! – czytasz w kolejnych artykułach i poradnikach. Co to są witaminy i dlaczego są takie ważne? Gdzie je mogę znaleźć? Czy ich niedobór jest groźny dla zdrowia?

Chcesz się rozsądnie odżywiać? Być piękny i młody oraz mieć zdrowe włosy i paznokcie? Cieszyć się dobrym zdrowiem i omijać choroby szerokim łukiem? Spożywaj odpowiednią ilość witamin! – czytasz w kolejnych artykułach i poradnikach. Co to są witaminy i dlaczego są takie ważne? Gdzie je mogę znaleźć? Czy ich niedobór jest groźny dla zdrowia?

witaminy z owoców

Co to są witaminy?

Już sama nazwa jest doskonałą definicją! Witamina, czyli życiodajna amina, a więc cząstka niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a także jego wzrostu i rozwoju. Zarówno zwierzęta, jak i ludzie nie potrafią wytwarzać witamin. Takie zdolności mają tylko rośliny i niektóre bakterie. Wszystkie muszą być dostarczone z zewnatrz – z pokarmem, bądź w postaci suplementów (tabletek). Witamin rozpuszczalnych w wodzie nie możemy magazynować – ich nadmiar jest natychmiast usuwany z moczem i potem.

Jaką pełnią funkcję?

Witaminy są małymi cząstkami nie podlegającymi rozkładowi, wchłanianymi bezpośrednio do krwi w jelicie. I mimo swej prostej budowy, stanowią niezbędny element przemian cukrów i tłuszczów w organizmie. Warunkują prawidłową pracę wielu enzymów. Gdy ich brakuje, mamy do czynienia z awitaminozą.

Rodzaje witamin

Wyróżniamy dwie grupy witamin – rozpuszczalne w tłuszczach oraz w wodzie. Pierwsze – opisane akronimem ADEK, wchłaniają się w jelicie tylko w obecności lipidów, a więc, aby organizm mógł je wykorzystać, należy je spożywać wraz z pokarmem bogatym w tłuszcze. Stąd na ulotkach dołączonych do opakowań suplementów witaminowych, znajdziemy poradę: spożywać wraz z posiłkiem, lub tuż po nim. Kolejne – B, C – rozpuszczają się w wodzie, więc są dużo łatwiej przyswajalne. Dziś charakterystyka grupy tłuszczowych witamin.

O witaminie A

Była jedną z pierwszych, której budowę i działanie udało się opisać. Okazuje się, że ma zasadniczy wpływ na funkcjonowanie tkanki nabłonkowej – brak objawia się wysuszoną, łuszczącą się skórą. Wspiera kondycję włosów i paznokci. Jej prekursorem jest beta-karoten, z którego jest wytwarzana właściwa witamina A w organizmie. Dużą ilość beta-karotenu zawierają żółte i pomarańczowe warzywa takie jak papryka, czy marchew. Jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach może być magazynowana w tkance tłuszczowej. Przedawkowanie objawia się zażółceniem skóry, powiększeniem wątroby, zmianami skórnymi oraz bólem głowy.

„Marchewka jest dobra na oczy!”

Ileż razy słyszeliśmy to zdanie podczas obiadu! I choć wcale ten argument nie przekonywał nas do zjedzenia dodatkowej porcji marchewki, to jednak mama miała rację  Jednym ze składników tego warzywa jest witamina A, która w organizmie zostaje przekształcona do retinalu, uczestniczącego w procesie widzenia. Substancja ta jest niezbędna do utrzymania wrażliwości oka na światło. Po zmroku, gdy zmniejsza się ilość bodźców świetlnych, nasz narząd wzroku pozbawiony retinalu słabo radzi sobie z dostrzeganiem szczegółów – jest to tzw.”kurza ślepota”. Dodatkowo, witamina A wspiera prawidłowe funkcjonowanie rogówki, czyli najbardziej zewnętrznej warstwy gałki ocznej. Jej brak powoduje uczucie suchości w obrębie oka.

Witamina D – czy to na pewno witamina?

Definicja witaminy zakłada, że jest to substancja, która musi być dostarczana z zewnątrz (z pokarmem). To założenie nie do końca pozostaje spełnione w przypadku witaminy D. Co prawda, można ją znaleźć w tranie, rybach, jajach, ale głównym jej producentem jest sam człowiek! W skórze ludzi i zwierząt, ale również w roślinach zielonych wystawionych na działanie promieni słonecznych dochodzi do wytwarzania aktywnej postaci witaminy D. To właśnie stosowanie kremów, olejków z filtrami oraz zbyt rzadkie przebywanie na słoneczku jest winne niedoborom życiodajanej aminy. Związek ten reguluje przemiany wapnia i fosforu, dlatego stanowi niezbędny składników podczas formowania szkieletu u dzieci. Brak witaminy D manifesuje się krzywicą – kości stają się miękkie i mniej wytrzymałe. U osób dorosłych, mających wykształcony układ kostny, niedobór wywołuje osteoporozę. Więc odłoń przedramiona i pędź na słoneczko!

Witamina E, czyli jak pozostać wiecznie młodym?

Odpowiedzi na to pytanie naukowcy wciąż poszukują. Jednakże miano „cząstki młodości” zostało przyznane witaminie E. Starzeniu się skóry winne są tzw. wolne rodniki, które z powodzeniem usuwa wspomniana witamina. Dodatkowo chroni błony biologiczne, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych. Wspiera też prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego, będąc „witaminą płodności”. Znajdziemy ją w całej gamie pokarmów – zarówno w olejach, kaszach, jak i warzywach, dlatego jej niedobór jest rzadką przypadłością.

Witamina K jak krzepnięcie

„Ała! Kto położył tu tę igłę?” Zakułeś się jej ostrym końcem, a na Twoim palcu pojawiła się kropla krwi. Sączenie jednak szybko ustaje, a zawdzięczasz to między innymi witaminie K. W wątrobie bowiem, z życiodajnej cząstki produkowane są czynniki krzepnięcia, które sprawiają, że mała ranka nie przekształca się w rwący potok krwi. Dodatkowo, witamina K wspiera metabolizm kostny, a więc trzyma pieczę nad gospodarką wapniową organizmu. Aby nie narażać się na krwotoki, należy dbać o prawidłowy poziom witaminy K, z uśmiechem jedząc zielone warzywa – szpinak, brokuły, kapustę, czy kalarepę.

***

ADEK – jeden z najlepszych akronimów z biologii, opisujący witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Chyba nie masz wątpliwości, że są to substancje, bez których można żyć, ale co to egzystowanie z powiększoną wątrobą, krzywicą, czy nieustannymi krwotokami? Jedz warzywa na zdrowe i uciekaj na słoneczko!

Jesteśmy obecni w całej Polsce

Sprawdź w jakich miastach posiadamy nasze placówki. Wybierz miasto, w którym szukasz korepetycji i zapisz się on-line, zadzwoń lub odwiedź nas osobiście.

  • Korepetycje Bielsko Biała Bielsko Biała
  • Korepetycje Bydgoszcz Bydgoszcz
  • Korepetycje Chrzanów Chrzanów
  • Korepetycje Ciechanów Ciechanów
  • Korepetycje Gdańsk ChełmGdańsk (Chełm)
  • Korepetycje JaworznoJaworzno
  • Korepetycje KaliszKalisz
  • Korepetycje KatowiceKatowice
  • Korepetycje KętrzynKętrzyn
  • Korepetycje KielceKielce
  • Korepetycje KoninKonin
  • Korepetycje KrotoszynKrotoszyn
  • Korepetycje LubaczówLubaczów
  • Korepetycje OlsztynOlsztyn
  • Korepetycje PiłaPiła
  • Korepetycje PruszkówPruszków
  • Korepetycje RzeszówRzeszów
  • Korepetycje SanokSanok
  • Korepetycje StargardStargard
  • Korepetycje SzczytnoSzczytno
  • Korepetycje TurekTurek
  • Korepetycje Warszawa CentrumWarszawa Centrum
  • Korepetycje Warszawa BemowoWarszawa Bemowo
  • Korepetycje Warszawa MokotówWarszawa Mokotów
  • Korepetycje Warszawa TargówekWarszawa Targówek
  • Korepetycje Warszawa UrsusWarszawa Ursus
  • Korepetycje Warszawa UrsynówWarszawa Ursynów
  • Korepetycje Warszawa WilanówWarszawa Wilanów
  • Korepetycje ZamośćZamość

Popularne tematy