Czym są długi edukacyjne? Jak je spłacić? I czy zdarzają się w tej kwestii odsetki? O tym i wielu innych rzeczach w kolejnej odsłonie systemów edukacyjnych państw europejskich.
Bambini – pierwsze kroki
Żłobek (asilo nido) dla najmłodszych Włochów nie jest obowiązkowy. Obejmuje dzieci w wieku 0-3 lat. Jest instytucją o charakterze edukacyjnym i oferuje swoją pomoc zapracowanym rodzicom. Przedszkole (scuola dell’infanzia/ scuola materna) również nie jest obowiązkowe. Uczęszczają do niego dzieci w przedziale wieku 3-5 lat. Realizuje określony program nauczania. Może być placówką państwową, gminną, prywatną lub zarządzaną przez wspólnoty wyznaniowe czy lokalne organizacje.
W edukacji przedszkolnej, w instytucjach zarówno publicznych jak i niepublicznych, uczestniczy około 96-97% małych Włochów. Przedszkola organizują od 870 do 1700 godzin rocznie, czyli około 25-50 godzin zajęć tygodniowo. Dzieci spędzają ten czas w grupach liczących od 18 do 26 osób.
Scuola italiana
Szkoła podstawowa (scuola primaria) jest przeznaczona dla dzieci w wieku 6-11 lat. Jest pierwszym etapem pierwszego cyklu edukacji. Od tej chwili zaczyna się dla małych mieszkańców Italii obowiązek szkolny, który potrwa 10 lat (do ukończenia 16-ego roku życia). Rok szkolny dzieli się na dwa semestry.
Dla uczniów najważniejsze jest styczniowe i czerwcowe podsumowanie. W tym czasie nauczyciele dokonują oceny wyniesionej przez swoich podopiecznych wiedzy i wypisują świadectwa zawierające oceny z poszczególnych przedmiotów. Jeśli uczeń otrzymał od jednej do trzech ocen niedostatecznych (włoska skala obejmuje oceny od 0 do 10; 6 jest pierwszą oceną z kategorii pozytywnych), które, zdaniem nauczycieli, ma szansę poprawić – otrzymuje tzw. warunkową promocję do następnej klasy.
W tym wypadku kolejnym krokiem ucznia jest nadrobienie zaległości, debito formativo – co w dosłownym tłumaczeniu nazywane jest spłatą „długu edukacyjnego”. By go spłacić uczeń musi uczęszczać na zajęcia wyrównawcze (corsi di recupero) zakończone egzaminem. We włoskiej nomenklaturze „edukacyjnej” istnieje również pojęcie kredytu edukacyjnego (credito formativo). Określa się nim zajęcia ponadprogramowe, w których uczniowie uczestniczą w charakterze ochotników. Za taką aktywność dostają punkty doliczane później do końcowej punktacji osiągniętej po zdaniu egzaminów maturalnych.
Drugim etapem cyklu edukacji jest scuola secondaria inferiore trwająca trzy lata – odpowiednik naszego gimnazjum. Przejście tutaj ze szkoły podstawowej odbywa się automatycznie, bez żadnych egzaminów państwowych. Z pierwszym tego typu sprawdzeniem swoich umiejętności uczniowie zmierzą się dopiero kończąc naukę na tym etapie – w wieku 14 lat.
Scuola secondaria superiore – szkoła średnia – jest przeznaczona dla uczniów w wieku 14-19 lat. Do wyboru dorastający Włosi mają licea klasyczne (5-letnie) i artystyczne (4 lub 5-letnie), zakończone maturą,a także szkoły techniczne (5-letnie, również wieńczone egzaminem dojrzałości) i zawodowe (2 lub 5-letnie).
Edukacja różni się w zależności od podjętej ścieżki edukacyjnej. W liceach uczniowie kształceni są bez nacisku na konkretne preferencje. W szkołach technicznych realizowany jest program nauczania przygotowujący uczniów do zawodu.
Zakończenie edukacji na średnim stopniu po trzech latach jest możliwe jedynie w szkole zawodowej; zdając egzamin zawodowy. Matura, zupełnie jak u nas, daje możliwość podjęcia nauki na studiach wyższych. Uczniowie, którzy ukończyli szkoły czteroletnie są zobowiązani do zrealizowania rocznego kursu przygotowującego do egzaminu dojrzałości.
A po maturze…
Studia we Włoszech są płatne. Jednak system stypendiów socjalnych i naukowych działa na tyle sprawnie, że kwestie finansowe w większości przypadków nie stoją młodym Włochom na drodze do uzyskania tytułu naukowego.
Szkolnictwo wyższe podzielone jest na kilka sektorów: – uniwersytecki, w skład którego wchodzą oczywiście uniwersytety (scuola superiore universitaria), a także instytuty politechniczne, uniwersytety prywatne i te przeznaczone dla obcokrajowców, – nieuniwersytecki, a więc krótkie studia pomaturalne, techniczne, artystyczne i muzyczne, a także szkoły wojskowe i policyjne.
W placówkach uniwersyteckich możliwe jest kończenie kolejnych etapów kształcenia; – stopień akademicki (laurea)– trzyletni cykl kształcenia, – stopień specjalizacji (aurea specialistica) – trwający dwa lata, – doktorat (dottorato di ricerca) – 3- lub 4-letni kurs kształcenia.
Źródła:
