Dla nas fiński system edukacyjny może wydawać się utopią: brak ocen, najwyższa frekwencja na zajęciach, pierwsze miejsca na świecie w rankingach OECD i… dodatkowe, nieobowiązkowe klasy „dla chętnych”.
No 2 – edukacja w Finlandii
Dla nas fiński system edukacyjny może wydawać się utopią: brak ocen, najwyższa frekwencja na zajęciach, pierwsze miejsca na świecie w rankingach OECD i… dodatkowe, nieobowiązkowe klasy „dla chętnych”. Świetne wyniki młodych Finów to jednak owoc kilkudziecięcioletniej pracy nad udoskonalaniem ich systemu edukacyjnego.
Zacznijmy od początku – przedszkole
Dla dzieci do 6 roku życia znajdzie się miejsce w tzw. ośrodkach opieki dziennej – przedszkolach. Mogą one również uczestniczyć w zajęciach organizowanych dla mniejszych grup w domach prywatnych. Za obie formy pobiera się opłaty dostosowane do wysokości zarobków rodziców malucha. Dzieci w wieku 6 lat mają prawo do bezpłatnej opieki przedszkolnej. W 2010 roku edukacją przedszkolną były objęte wszystkie dzieci.
Czas do szkoły!
Kształcenie obowiązkowe trwa w Finlandii dziewięć lat. Należy nadmienić, że prawie wszystkie dzieci wypełniają obowiązek szkolny. W szkołach powszechnych uczą się dzieci od 7 do 16-go roku życia.
Rok szkolny ma 190 dni i trwa od połowy sierpnia do końca maja. Minimalny godziniowy wymiar zajęć dydaktycznych wynosi od 19 do 30 lekcji, w zależności od poziomu i liczby przedmiotów fakultatywnych. W ciagu dwóch pierwszych lat nauki dzienny wymiar zajęć wynosi nie więcej niż 5 godzin lekcyjnych (godzina lekcyjna to zazwyczaj 60 minut, z czego 45 jest przeznaczone na naukę, a 15 na przerwę), podczas gdy w starszych klasach liczba ta wzrasta do 7. Uczniowie w klasach I – VI mają jednego nauczyciela do większości przedmiotów (z wyjątkiem tych „specjalnych” jak: plastyka, muzyka, wychowanie fizyczne). W kolejnych klasach wygląda to już zupełnie jak u nas – każdy przedmiot jest prowadzony przez innego nauczyciela.
Obowiązkowymi przedmiotami w szkole powszechnej (podstawowej) są: język ojczysty (fiński lub szwedzki) i jego literatura, języki obce, ekologia, edukacja zdrowotna, religia lub etyka, historia, wiedza o społeczeństwie, matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, wychowanie fizyczne, muzyka, plastyka i prace ręczne.
Dla kogo dodatkowa klasa?
Szkoła powszechna oferuje swoim uczniom dziesiątą, dodatkową klasę. Znajdą w niej miejsce ci, którzy nie dostali się do szkoły średniej II stopnia lub potrzebują więcej czasu, by podjąć decyzję o wyborze kolejnej szkoły. W ciągu dodatkowego roku uczniowie m.in. zapoznają się z możliwymi kierunkami kształcenia zawodowego.
Ocenianie bez ocen
Nauczyciele oceniają postępy swoich uczniów na podstawie celów zapisanych w programie nauczania. Wbrew temu, co słyszy się czasami o fińskim „bezocenowym” systemie nauczania – ocena stanowi stały element życia szkoły i co najmniej raz w ciągu roku szkolnego każdy uczeń otrzymuje ogólny raport o swoich wynikach. Osiągnięcia w nauce ocenia się zarówno w sposób ciągły, jak i za pomocą sprawdzianów przeprowadzanych przez nauczycieli.
Po ukończeniu dziewięciu klas szkoły powszechnej uczniowie otrzymują świadectwo peruskoulun päättötodistus. Poza tym, dodatkowe świadectwo otrzymują absolwenci X klasy.
Szkoła średnia
Na poziomie szkolnictwa średniego mamy dwa typy placówek: ogólnokształcącą szkołę średnią II stopnia i zawodową szkołę średnią II stopnia, które realizowane są przez uczniów po 16-tym roku życia. Średnie wykształcenie zawodowe można uzyskać zarówno w ramach kształcenia w szkole, poprzez uzyskanie kwalifikacji na podstawie posiadanych kompetencji lub w ramach przyuczenia do zawodu. Kształcenie zawodowe obejmuje 8 obszarów edukacyjnych (nauki humanistyczne i edukacja; kultura; nauki społeczne, biznes i administracja; nauki ścisłe i przyrodnicze; technika, transport i komunikacja; środowisko i zasoby naturalne; zdrowie, sport i opieka społeczna oraz turystyka i usługi gastronomiczne i w zakresie gospodarstwa domowego) z 52 kwalifikacjami zawodowymi, które można uzyskać w ramach 120 różnych programów.
Program nauczania dla ogólnokształcących szkół średnich II stopnia obejmuje 3 lata kształcenia. Uczniowie mogą jednak skrócić lub wydłużyć ten okres i zrealizować go w 2 do 4 lat. Nauka kończy się tutaj ogólnokrajowym egzaminem maturalnym, który składa się z testu języka ojczystego i 3 przedmiotów wybieranych przez uczniów. Do takiego egzaminu mogą przystąpić również uczniowie zawodowej szkoły średniej II stopnia.
Szkolnictwo wyższe
W Finlandii mamy dwa typy uczelni wyższych: uniwersytety i politechniki, często nazywane uniwersytetami nauk stosowanych. Ten pierwszy kladzie nacisk na badania naukowe i dydaktykę, politechniki zaś uwzględniają nauczanie praktyczne.
O ubieganie się o przyjęcie na uczelnię wyższą mogą starać się szczęśliwi „posiadacze” świadectw dojrzałości.
Zgodnie z systemem przyznawania tytułów zawodowych w uniwersytetach, możliwe jest ukończenie studiów na niższym lub wyższym poziomie. Tytuł zawodowy na niższym poziomie, odpowiadający tytułowi licencjata (z podanym kierunkiem studiów, np. tytuł Bachelor opieki zdrowotnej, tytuł inżyniera), można uzyskać po 3 latach studiów. Tytuł zawodowy na poziomie wyższym na większości kierunków otrzymuje się po ukończeniu 2- letnich studiów. Uniwersytety prowadzą również studia podyplomowe kończące się uzyskaniem tytułów: „licencjat” (po ukończeniu nieobowiązkowych pomagisterskich studiów wyższych) i doktor (po ukończeniu studiów doktoranckich).
Jeśli studia w Finlandii to Twoje marzenie, już dzisiaj skontaktuj się ze specjalistami z The Swan School – doradzimy Ci i wesprzemy Cię w Twoich przygotowaniach!
